ليتوپس با نام علمی Lithops که با اسم های عامیانه کاکتوس سنگی، گیاه سنگ سبز، سنگ زندگی نیز شناخته میشود در طبیعت گیاهانی هستند که به طور کامل داخل زمين رشد میکنند، که تنها سطح آن روی سطح خاک قرار دارد و در مناطقی که دشتهای آن سنگریزه ای هستند یافت میشوند و هماهنگی زیادی بین رنگهای لیتوپس با زیستگاه آنها وجود دارد همچنین شباهت بسیار زیادی به سنگ های پس زمینه دارند و تا زمانی که گل نداده اند تشخیص لیتوپس از سنگهای اطرافشان دقت بسیار زیادی میخواهد.
در واقع لیتوپس ها در طبیعت با این تغییر رنگ و استتار، خود را در برابر جانوران و حیوانات گیاه خوار محفوظ نگه میدارند.
لیتوپس گیاهی است که از فصل گرما، یعنی تابستان دوره ی استراحت و خواب خود را آغاز میکند و در فصل پاییز فعالیت و رشد و گلدهی خود را ادامه میدهد.
گلها معمولا از اواسط فصل پاییز شروع به شکوفایی میکنند و با توجه به واریته های مختلف رنگ گلها سفید یا زرد می باشند.
بعد از اتمام دوره گلدهی آبیاری باید به حداقل برسد و یا حتی گاهی کلا آبیاری قطع شود به دلیل اینکه پس از گذراندن دوره گلدهی، لیتوپس ها دوره جدیدی از رشد خود را آغاز میکنند به این صورت که گیاه کم کم چروکیده میشود و گیاه جدیدی از داخل آن به وجود می آید که در اغلب مواقع دوقلو هستند یعنی از یک گیاه لیتوپس دو گیاه جدید دیگری بیرون می آید که نیاز غذایی و آبی خود را از گیاه مادری تامین میکنند و در این دوره آبیاری به کمترین حد ممکن برسد تا گیاه جدید بتواند به طور کامل از گیاه مادری تغذیه کند و در نتیجه ی این تغذیه، گیاه مادری به مرور چروکیده تر وضعیف تر میشود به طوری که پس از بیرون آمدن کامل گیاه جدید، گیاه مادری در نهایت خشک میشود. شکل زیر پوسته خشک شده مادری بر روی گیاه جدید را نشان میدهد.
اگر در این مدت آبیاری منظم صورت گیرد گیاه جدید از طریق خاک به طورمستقیم آب و مواد مغذی را دریافت میکند و باعث میشود که گیاه مادری از بین نرود و درنتیجه کم کم باعث پوسیدگی و از بین رفتن گیاه مادری و در نتیجه از بین رفتن جوانه جدید که جزئی از گیاه مادری است میشود.
همچنین در فصل خواب نیز که لیتوپس فعالیتی مبنی بر رشد خود ندارد آبیاری باید بسیار کم انجام شود تا باعث پوسیدگی گیاه نشود.
در بسیاری موارد در گونه های مختلف لیتوپس رنگ جوانه های جدیدی که به وجود می آیند با رنگ گیاه مادری متفاوت است.
به طور کلی لیتوپس یک گیاه گوشتی است که به آبیاری زیاد نیاز ندارد و در صورت آبیاری بیش از اندازه حالت خمیری پیدا میکند و از بین میرود پس در آبیاری آن باید خیلی دقت کرد و خاک آن دارای تخلخل کافی باشد تا آب اضافی هنگام آبیاری به راحتی از زیر گلدان آن خارج شود.
گلدان مورد استفاده برای لیتوپس باید زه کشی مناسب داشته باشد و ترجیحا از گلدان های کوچک برای کاشت لیتوپس استفاده شود چون ریشه ی لیتوپس ها زیاد پخش نمیشود و ریشه کم حجمی دارند.
لیتوپس بهتر است در مکانی سایه روشن و بدور از آفتاب مستقیم نگهداری شود زیرا آفتاب باعث سوختگی لایه بیرونی گیاه میشود و با از بین رفتن این لایه گیاه نمیتواند فعالیتهای خود را از طریق لایه بیرونی ادامه بدهد در بعضی موارد که آفتاب شدید باشد ترشحاتی از پوسته آنها خارج میشود و باعث رنگ پریدگی و در نتیجه منجر به از بین رفتن لیتوپس میشود.
تصویر زیر لیتوپسی را که در اثر نور زیاد آفتاب دچار سوختگی شده است را نشان میدهد.
تکثیر لیتوپس از طریق کاشت بذر با فراهم نمودن شرایط مناسب به راحتی امکان پذیر است.
آموزش کاشت بذر لیتوپس در بخش مقالات سایت تک کاکتوس به صورت فیلم موجود میباشد. برای دیدن فیلم کاشت بذر لیتوپس اینجا کلیک کنید.
لیتوپس ها تنوع زیادی از لحاظ رنگ و شکل دارند، به طور مثال بعضی از گونه ها به صورت ساده و بدون طرح، بعضی گونه ها خال دار و یا بعضی گونه ها طرح دار و ترکیبی از دو یا سه رنگ هستند که این نوع جزو لیتوپس های کلکسیونی به شمار می آیند.
عکس های زیر نمونه هایی از انواع لیتوپس ها می باشد.
لطفا مقالات را تنها با ذکر منبع انتشار دهید.
بسیار عالی. دستتون درد نکنه
متشکرم جناب باطبی
سلام مقالتون بسیار عالی و کاربردی بود .
سپاسگزارم
سلام
سپاس از توجه شما